Ik probeer manuscript voor ‘Mijn vriend Damocles’ af te maken. Soms kom je van die stukjes tegen waarvoor je geen goede plek kan vinden. Schrijven is schrappen. Gelukkig is er dan nog een blog!

Lekker niet maakbaar

In gesprek met een vriendin. Haar jongvolwassen zoon worstelt met onzekere en sombere tijden. “Dat vind ik het fijne van levenservaring,” zegt ze. “Ik weet dat goede en slechte tijden elkaar afwisselen. Ik raak daarom niet meer uit evenwicht van slechte tijden. Het is leven is niet maakbaar. Dat geeft ongelooflijk veel rust.”

Niet maakbaar geeft rust? Het lijkt tegenstrijdig. Het is toch fijn als je er iets aan kunt doen? Actie betekent controle. Controle betekent rust. Soms wel. Toch herken ik hem ook. Hoe naar de situatie ook is, ik raak er veel minder van de in de stress dan vroeger. Soms zit het mee, soms zit het tegen.

Ik herken het ook bij mensen die voor het eerst serieus ziek zijn. De ervaring is overweldigend. De impact op hun relatie, gezin, werk, sociale leven is veel groter dan bij mij. Zij missen de routines waarop wij terugvallen als ik uitval. Kwetsbaarheid is voor mij geen nieuwe ontdekking die ik een plek moet geven. Ik vermoei mezelf niet met boosheid, twijfelen aan mezelf of schuldgevoelens. Maar boven alles: ik weet dat het niet altijd zo blijft.

Filosoof Lammert Kamphuis verwoordt het zo in zijn boek ‘Filosofie voor een weergaloos leven’:

Het kan geruststellend zijn om op momenten dat ellendige dingen gebeuren dit beeld van het rad van Fortuna voor je te zien. Enerzijds kan het je behoeden voor een sfeer van zelfverwijten, alsof je alle ellende aan jezelf te danken hebt. Anderzijds kan het voorkomen dat in zelfmedelijden zwelgt over hoe oneerlijk het is wat jou overkomt. Het rad van Fortuna draait altijd door. Het heeft geen zin je ertegen te verzetten. Door te leren je lot te aanvaarden, maak je het voor jezelf minder zwaar. Misschien keert het lot later nog wel weer ten goede voor je.