Eén van de strategieën uit ‘Energiek leven‘ is een plan maken voor die momenten dat je energie echt helemaal op is. Door de schade te beperken, voorkom je vicieuze cirkels. Ik spitte vandaag mijn map met mijn medische gegevens door om iets op te zoeken voor mijn nieuwe boek ‘Mijn vriend Damocles‘. Toen kwam ik dit handgeschreven A4-tje tegen. Geen materiaal voor mijn nieuwe boek, maar zonde om niet te delen. Bovenaan staat: “Survival guide”. Mijn meest uitgebreide plan voor een noodsituatie ooit…

Terug in de tijd

Ik weet precies wanneer ik het schreef. Vroege zomer 2001. Ik was 23 jaar en na anderhalf jaar ellende functioneerde ik sinds een paar maanden weer een beetje dankzij andere medicijnen.

Tot februari functioneerde ik niet. Wat ik daarmee bedoel? Ik was dement en op het suïcidale af depressief. Mijn hersenen leken gewoon stil te staan. Mensen geloven vaak niet dat een 23-jarige student minder onthoudt dan haar opa met Alzheimer. Ik geef één voorbeeld. Boodschappen doen.

Soms vergat ik een boodschappenlijstje te maken. Alles wat ik nodig had op een lijstje schrijven lukte nooit (bedenk: als alleenstaande student waren dit zelden meer dan een dozijn dingen). Als ik dan bij de supermarkt stond, vergat ik vaak dat ik een boodschappenlijstje in mijn zak had (als het al in mijn zak zat, en niet nog thuis lag). Maar zelfs met het lijstje in mijn hand slaagde ik er nauwelijks in om met de helft van dingen die op het lijstje stonden thuis te komen.

Mijn stemming was zo beneden alle peil… Eindeloos heb ik mezelf voorgehouden: “dit is chemisch dit is chemisch” en gezocht naar de oplossing. Ik vond het doodeng om met de andere medicijnen te beginnen. Als die niet zou werken, wat dan? Op deze manier wilde ik niet verder leven.

Een stap vooruit

De nieuwe pillen bleken de oplossing. Binnen een paar dagen trok de mist op. Na een paar weken kon ik weer normaal denken en voelen. Bij de supermarkt dacht ik zelfs aan dingen die niet op het lijstje stonden! Ik voelde me weer mezelf. De opluchting die ik toen voelde is met geen pen te beschrijven.

Toen stortte ik weer in. Na tien dagen was ik terug. Dit herhaalde zich een paar keer. Door de plotselinge overgangen werd ik me veel scherper bewust hoe ellendig mijn situatie was. Als je niet door hebt dat er een boodschappenlijstje in je zak zit, dan vergeet je ook hoeveel je vergeet.

Het wisselende beeld was op zich geen reden voor paniek. Schildkliermedicatie luistert heel nauw in dosering en werkt langzaam. De goede dosering vinden kost gewoon tijd. Ik zat op de goede weg. Het grootste probleem zat rond mijn menstruatie. Hormonen en hormonen gaan niet lekker samen.

Survival guide

Ik zat dus op de goede weg, maar toen ik weer ontwaakte uit zo’n terugval aanvaardde ik voor het eerst: dit was niet de laatste keer. Toen deed ik iets nieuws: ik ging me voorbereiden op de volgende terugval. Wat zou me dan kunnen helpen? Ik begon ideeën te verzamelen. Ik vulde een mandje met doucheschuim om de dag fijn te beginnen. Met eenvoudige knutselwerkjes en makkelijk leesvoer om afleiding te hebben. Mijn favoriete chocolaatjes.

Ik deed nog iets anders. Ik schreef deze “survival guide” voor mezelf. Als ik het na jaren lees, staat het kippenvel op mijn armen. Omdat de foto slecht leesbaar is, heb ik de tekst overgenomen:

Lieve Lot,
Over drie dagen is dit allemaal weer voorbij. Zo is het steeds gegaan en zo zal het nu ook weer gaan. Om het makkelijker te maken ga je nu eerst het programma voor de volgende dagen opschrijven.

brood

	aanwezig	moet gehaald worden (AH, papieren zak)
dag 1
dag 2
dag 3

avondeten

dag	aanwezig (=opwarmen)	thuis/bij anderen	goulash	taco	sajoerboontjes
1
2
3

beweging

Twee dingen er dag uitkiezen:

dag	fietsen	wandelen	hockey	lopen Hoogvliet
1
2
3

[hier staan steeds twee vakjes bij. Eentje om aan te geven wat ik ga doen, de andere om af te strepen als ik het gedaan heb]

boodschappen

Maak nu een boodschappenlijstje voor drie dagen, check:

[Hier staan boodschappenlijstjes voor mijn drie lievelingskostjes, mijn favoriete broodbeleg, plus algemene dingen als yoghurt, fruit en sap. Helemaal uitgeschreven, uitgesplitst naar winkel.]

afspraken

dag	wat?	met wie?	doorgaan?	evt. actie:
1
2
3

help zeggen:

Je moet proberen om tenminste één keer ‘help’ te zeggen tegen iemand.

Je weet nu wat je de komende dagen gaat eten, en hoe dat eten in huis komt. Ik wil dat je elke dag brood, fruit en avondeten eet, plus yoghurt, crackers, thee, sap, lekkers naar behoefte. Ook staat vast welke afspraken doorgaan, en welke afspraken niet. Je kunt dus nu rustig een stapje terug doen. Je mag maximaal een halve dag werken, alleen de lichte klusjes. Voor de rest van de tijd kun je in de mand kijken. Alles ligt daarin voor jou.

Je bent een hartstikke sterk wijf en je komt hier doorheen. Over een paar dagen kun je je niet meer voorstellen dat je je nu zo beroerd voelt. Je bent niet gek. Dit gaat over, binnen een paar dagen. In de mand zitten 10 gele plakkertjes, lees ze hardop, en plak ze ergens op een zichtbare plaats. Hardop voorlezen als je oog erop valt. Je bent een mooi mens, met mensen die van je houden en je graag zien komen. Herinner je de zon op je huid. Adem diep en laag, en ontspan je. Dit komt goed.

Denk eraan: op tijd opstaan / gaan slapen / eten koken / afwassen (<24 uur) / bewegen / eten / boodschappen doen

Hou vol, zet door, over een paar dagen ben je weer ‘gewoon’.

Kippenvel

Het herinnert me eraan hoe erg het was. Het is bijna onvoorstelbaar, maar deze structuur en uitgeschreven boodschappenlijstjes had ik nodig. Ik kon deze dingen op dat moment echt niet zelf bedenken. Maar boven alles ben ik onder de indruk van mijn eigen kracht.

Ik sta versteld hoe technisch goed dit stuk is. Voeding, beweging, sociale contacten, hulp vragen, peptalk – alles zit erin. Niemand had me dat aangereikt. Over hoe liefdevol het is, van mijn lievelingskostjes tot alles wat ik tegen mezelf zeg. Over de power die deze ‘survival guide’ uitstraalt.

Het werkte. Het heeft nog maanden geduurd voor ik de optimale dosering gevonden had, maar ik ben nooit meer zo diep gezonken als voor ik deze survival guide maakte.

Maak dat plan!

Dus: of je nu grote of kleine terugvallen hebt, maak een plan! Dit was een extreme situatie. Soms zijn een paar kliekjes ingevroren in de vriezer genoeg. Wat jouw terugkerende dip of crash ook is, of die nu uren, dagen of maanden duurt: maak een plan. Wacht niet af, wacht niet op anderen, maar maak zelf nu plan!