Als ouder met een chronisch ziekte heb je dus een schuldgevoel? Dat hoort zo, toch? Ik niet. Nooit gedaan. Niet van plan. Waarom zou ik?
Mijn moeder voelt zich schuldig…
Gisteren belde mijn moeder. Ze was niet fit, en wilde haar vaste oppasmiddag een weekje overslaan. Daarna volgden een trits excuses, bezwaard voelen, “zo jammer voor de kinderen”. Het viel allemaal wel mee met haar, maar… Ik hing op met een zucht.
De excuses en het schuldgevoel van mijn moeder irriteren mij. Missen mijn kinderen haar als ze niet komt? Ja! Ze zijn dol op hun oma en de dinsdagmiddag is heilig. Mijn zoon wil geen speelafspraken op dinsdag. Mijn dochter schrijft niet in voor keuzevakken die op dinsdagmiddag zijn ingeroosterd. Dinsdag is voor oma (en opa).
Waarom irriteert het mij dan zo? Ik breng jaarlijks meer middagen in bed door dan mijn moeder middagen afzegt. Haar schuldgevoel (en alle publicaties over een chronische ziekte hebben en ouderschap en het “daarbij horende schuldgevoel”) geeft mij het gevoel dat ik me schuldig zou moeten voelen. En dat doe ik niet.
…en ik niet
Vorige week was ik ziek. Simpele verkoudheid, maar zoals dat gaat mijn lijf breng ik dan heel wat uurtjes overdag slapend door. Dat gebeurt zonder verkoudheid soms ook, maar nu sliep ik vier middagen achter elkaar. Een dag de ochtend trouwens ook.
Gezellig voor mijn kinderen? Nee. Mijn man vangt veel op, maar de kinderen moeten ook bijspringen. Zo moest mijn dochter bijvoorbeeld koken, zodat mijn man met haar broertje naar zwemles kon. Leuk? Koken vindt ze geen vervelende klus, maar na een lange schooldag heeft ze andere hobby’s.
Ik voel me daar niet schuldig over. Als mijn lijf extra slaap nodig heeft, dan duik ik mijn bed in. Zonder aarzeling. Zonder excuses naar man of kinderen. Zonder schuldgevoel. Waarom zou ik?
Waarom zou ik me schuldig moeten voelen?
Omdat het zielig is voor mijn dochter dat ze moet koken? Dat hangt van je perspectief af. Haar klasgenoten kunnen niet koken. Zij draait haar hand er niet voor om.
Omdat het ongezellig is voor mijn zoon als zijn vader hem een aai over zijn bol en een beker warme chocola geeft en daarna verder werkt? Het is het ideale moment om een surprise voor je moeder te knutselen.
Omdat ik iets verkeerd gedaan heb? Chronische ziekten hebben is niet mijn fout. Het is zo. Ziekte hoort bij het leven. Het heeft mij en anderen ook veel moois gebracht.
Omdat mijn kinderen iets tekort komen? Zeg jij maar wat.
Niet tekort dan, maar dit is toch ook niet ideaal? Tsja. Wat is ideaal? Een leven zonder enig hobbeltje of leren er samen iets moois van te maken? Ideaal is een recept om te falen. Ideaal is mijn doel niet. Wat ik wel weet, is dat mijn kinderen een goed voorbeeld krijgen. Want wat leven mijn man en ik hen voor? Zorgen voor elkaar. Goed voor jezelf zorgen. Goed is goed genoeg. We doen het samen. Om hulp vragen is ok. Creatief zijn brengt je verder.
Schuldgevoel frustreert, blokkeert en belemmert
Als ik probeer niet te gaan slapen, dan word ik pas echt ongezellig. Als ik mijzelf voorbij ren, dan duurt mijn herstel alleen maar langer. Zorgen voor mezelf is zorgen voor mijn gezin.
Als ik gebukt ga onder schuldgevoel, dan is het niet ok om mijn man, dochter en mijzelf een break te gunnen en vrijdagavond soep met tosti’s te eten. Na zo’n week zijn soep en tosti’s goed genoeg.
Schuldgevoel maakt mijn kinderen machteloos. Mijn dochter glimt en groeit van een compliment over haar kookkunsten.
Als ik focus op compenseren van gemis, dan is mijn missie gedoemd te mislukken. Sterker, dan zie ik het belangrijkste over het hoofd: wat er extra is dankzij mijn kwetsbare lijf.
De voordelen van een ouder met een chronische ziekte
Aan ouderschap met een chronische ziekte zitten ook voordelen. Zoals ik al schreef: ik leef mijn kinderen prachtige dingen voor, waar ze later veel profijt van hebben. Niet alleen later trouwens. Ook nu. Ik durf te stellen dat mijn kinderen de afgelopen 20 maanden beter zijn doorgekomen dan hun klasgenoten door onze ervaring met leven met onzekerheid en beperkingen.
Neem bijvoorbeeld mijn zoons achtste verjaardag, op het hoogtepunt van de eerste coronagolf. Geen oma op bezoek. School gesloten. Verjaardagen van vriendjes werden uitgesteld. De zijne niet. Ik heb geleerd er vandaag het beste van te maken. Dus smeedde ik een plan. Met succes. Hij heeft het nog regelmatig over zijn “mooiste verjaardag ooit”.