Veel mensen zijn meer moe in deze tijd dat normaal. In drie blogs leg ik uit hoe dat komt en geef ik tips wat je daaraan kunt doen – dit alles geïnspireerd op mijn boek ‘Energiek leven – anders kijken naar vermoeidheid bij chronische aandoeningen‘. Want energiek leven, dat kan iedereen leren. Dit derde en laatste deel gaan over de energievreter angst.

Het effect van angst op je energie

Stress en angst vreten energie. Denk maar eens terug aan een periode langer geleden dat je bijzonder gespannen was. Bijvoorbeeld omdat je examen moest doen of een familielid een spannende operatie onderging. Ook als er goed nieuws volgt, ben je daarna vaak doodop van vermoeidheid.

Langdurig een beetje stress heeft hetzelfde effect, alleen merk je dat niet zo duidelijk. Je mist de opluchting en de vermoeidheid die dan los komt. Het sluipt erin. Ongemerkt kost het veel energie.

De uitdaging

Wees maar eens niet gespannen in deze tijd: bang om zelf ziek te worden, bang dat de mensen die je lief zijn ziek worden, bang dat je andere mensen besmet, bang dat je vergeet je handen te wassen, bang om je baan kwijt te raken of je bedrijf failliet te zien gaan en alle consequenties daarvan, … Iedereen heeft wel een reden om bang te zijn. De vraag is: wat doe je daarmee?

Ontkennen is een mogelijkheid, maar niet een die ik adviseer. Sommige mensen kunnen heel erg ziek worden van corona. Als je dat ontkent, kun je ook niets doen om de kans daarop te verkleinen. De uitdaging is dus groot: niet ontkennen, niet voortdurend bang zijn. Hoe doe je dat?

Zoek een goed voorbeeld

De meeste mensen zijn niet gewend om te leven met het zwaard van Damocles boven hun hoofd. Tegelijk gaat het om veel meer mensen dan je denkt. Denk maar eens aan mensen of naasten van mensen:

• die kanker hebben. Zij vrezen uitzaaiingen. Wie ‘schoon’ is verklaard, vreest terugkeer van de ziekte.
• met erfelijke ziekten in de familie. Zij vrezen het verkeerde strootje te hebben getrokken. Wie dat al zeker weet, vreest het moment dat de ziekte zich zal openbaren.
• met progressieve aandoeningen. Zij vrezen achteruitgang. Sommige ziekten zijn heel onvoorspelbaar, zoals MS. Soms ben je jaren stabiel, dan opeens slaat de ziekte weer toe. Je weet nooit waar je aan toe bent.

Al deze mensen hebben reden om bang te zijn. Vaak veel meer dan leeftijdsgenoten voor corona. De meesten staan er na verloop van tijd niet meer dagelijks bij stil. Hoe doen ze dat? Vraag het hen eens! Dit kan leerzame gesprekken opleveren die heel steunend zijn voor mensen die al jaren in onzekerheid leven. Want eerlijk is eerlijk: soms is het allesbehalve makkelijk.

Je niet laten leiden door angst is ook een keuze

Ook ik leef al jaren met een onzeker toekomstperspectief. Onderstaande tips zijn strategieën die ik zelf toepas. Daar gaat nog iets anders aan vooraf: de keuze om angst voor de toekomst niet mijn leven in het hier en nu te laten bepalen.

Makkelijker gezegd dan gedaan. Punt. Geen vraagteken. De eerste keer dat voor mij essentiële medicijnen niet leverbaar waren werd ik daardoor overvallen en raakte in paniek.

Toen dat opgelost was, was ik natuurlijk bang dat het weer zou gebeuren. Dat is ook gebeurt. Meer dan eens. Maar ik ben niet meer in paniek geraakt. En elke keer deal ik er weer een beetje beter mee. Ik ben nu zover dat ik – met een buffervoorraad in huis – in mijn agenda kan schrijven wanneer ik weer contact opneem met de apotheek en het daarna los kan laten.

Omgaan met angst en onzekerheid leer je net als andere dingen: met vallen en opstaan én met doorzettingsvermogen.

Gebruik je verstand

Wat is de kans dat jij overlijdt aan corona? Veel mensen overschatten de kans om te overlijden aan corona enorm. Voor sommige mensen werkt het om de feiten op te zoeken en zichzelf daarna streng toe te spreken. Natuurlijk, de bronnen spreken elkaar tegen. Maar zelfs al onderschat Maurice de Hond in dit blog de kans dat jij overlijdt met een factor 5, dan is de kans nog steeds groter dat jij die kans overschat. Een onbegrijpelijke zin met als slap excuus mijn beta-achtergrond. Check gewoon even die tabel.

Dat geldt ook voor financiële zorgen. Kom ik wel rond van een WW-uitkering? Ga de confrontatie aan en zoek het uit. Vaak valt het mee. En anders weet je in elk geval waar je aan toe bent.

Relativeer

Je neemt elke dag risico’s. Door op de fiets te stappen. Door pinda’s te eten. Door te gaan sporten. Door niet te gaan sporten. Risico’s horen bij het leven. Sinds wanneer is dat een probleem?

Relativeer zonder een bord voor je kop te zetten. In de auto doe je je gordel om. Je bezoekt nu geen andere mensen als je verkouden bent.

Onderneem actie

Loslaten is makkelijker als je er iets aan gedaan hebt. Ik ben absoluut geen voorstander van jezelf voor de gek houden met alternatieve onzin. Maar feit is dat corona deels een leefstijlziekte is. De meeste mensen op de IC hebben overgewicht! En je hoeft geen tien kilo af te vallen om je weerstand te verbeteren. Dit is het meest uitgebreide overzicht van tips voor een gezonde leefstijl tegen corona dat ik ken. Doe er je voordeel mee.

Humor

Een goede manier de spanning te laten zakken is humor. Google eens op ‘corona grappen’. Koop een Het leven is kut‘ van Jeroen van Merwijk. Of zijn ‘Positief lied‘ (wat een titel in deze tijd!). Ik knap er altijd enorm van op.

Ontspanning

Joop Zoetemelk zei ooit: “De Tour de France win je in bed.” De boog kan niet voortdurend gespannen zijn. Na inspanning heb je ontspanning nodig. Alleen zo kom je tot topprestaties. Dat geldt voor fysieke topprestaties, maar ook voor mentale en emotionele topprestaties.

Om de corona-uitputtingsslag te doorstaan, heb je emotionele ontspanning nodig. Hoe doe je dat? Dat kan op verschillende manieren.

In mijn boek ‘Energiek leven’ spreek ik over de wet van de communicerende energievaten: als je je fysiek of mentaal inspant, ontspan je bijna automatisch emotioneel (en omgekeerd). Dus ga sporten of leer iets nieuws.

Voor sommigen mensen werkt meditatie, yoga of een andere ontspanningstechniek. Voor mij werkt iets anders beter: afleiding.

Afleiding

Emotioneel ontspannen gaat mij vaak het makkelijkste af met afleiding. Niet denken aan iets is bijna onmogelijk. Probeer maar eens vijf minuten niet te denken aan de beroemde roze olifant. Dat lukt zeker niet als ik blijf schrijven en jij blijft lezen over roze olifanten. Heb je het laatste nieuws over roze olifanten al gehoord?

Afleiding zoeken kan op twee manieren. Passief, door bijvoorbeeld niet elk uur het laatste nieuws te checken. Actief, door bewust je aandacht op iets anders te richten. Dat is het makkelijkste door je te richten op iets waar je plezier in hebt. Creatieve hobby’s werken ook goed.

Tot slot

Bewustzijn is het halve werk. Als je weet waar het aan ligt, dan heb je de helft al gewonnen. Energiek leven is te leren, niet een uur, niet een dag, maar het is te leren. Succes!

Lees ook het eerste en tweede blog uit deze serie.

Energiek het nieuwe jaar in? Lees ‘Energiek leven‘! Als paperback bij elke boekwinkel te koop, als e-book alleen via deze link.