Voor succesvolle zelfzorg is meer nodig dan informatie, vaardigheden en motivatie. Langdurige zelfzorg in alleen vol te houden als het volkomen geïntegreerd is in je leven. Wat is daarvoor nodig? In deze blog analyseer ik de succesfactoren van hét zelfzorgsucces: tandenpoetsen.

De succesfactoren

80% van de volwassen Nederlanders poetst twee keer per dag zijn of haar tanden. Een cijfer waar menig zelfzorgprogramma jaloers op kan zijn. Hoe komt dat? Ik ontdekte vier succesfactoren:

• Tijd

Tandenpoetsen kost weinig tijd. Tweemaal daags twee minuten is genoeg. Ik leef niet om te zelfzorgen, ik zelfzorg om te leven.

• Ritme

Tandenpoetsen past naadloos in ons dagritme en dagelijkse rituelen. Stel je eens voor dat de aanbevolen momenten drie uur ’s nachts en drie uur ’s middags waren…

• Actie

Tandenborstels staan klaar voor gebruik op het moment en de plek dat je ze nodig hebt. Je kunt direct aan de slag. Vergeten op te laden komt niet voor, updates zijn er niet, je hoeft geen spullen uit (koel)kasten te halen. Er is geen enkele hindernis om niet direct tot actie over te gaan.

• Nasmaak

Na het tandenpoetsen heb je een aangename, frisse smaak in je mond. Je voelt je daarna lekkerder dan ervoor. Dat is een directe positieve beloning. Zou je ook tandenpoetsen als dit een bittere nasmaak had? Of een figuurlijk bittere nasmaak, zoals pijn of vermoeidheid?

Integratie

Dankzij deze succesfactoren is tandenpoetsen zo geïntegreerd in ons bestaan dat we er niet over nadenken. We leven, en o ja, we poetsen onze tanden. Wel eens de deur uit gegaan met: “Vanavond niet vergeten mijn tanden te poetsen?”. Natuurlijk niet. Gedachteloos en moeiteloos zorgen we voor ons gebit.

De tandenpoetsnorm

Mijn stelling is dat je voor langdurig succesvolle zelfzorg deze moet integreren in je leven. Als hulpmiddel kun je daarvoor de tandenpoetsnorm voor succesvolle zelfzorg gebruiken:

• Tijd: maximaal 5 minuten per dag;
• Ritme: op een moment dat past in jouw dagritme;
• Actie: je kunt direct tot actie overgaan;
• Nasmaak: daarna voel je lekkerder dan ervoor.

Onmogelijk? Tenzij iemand bijzonder gemotiveerd is zal het wel moeten. En met een beetje creativiteit is heel wat zelfzorg aan deze norm aan te passen.

Voorbeelden

Fabrikanten van elektrische tandenborstel hebben dat goed gezien. Elektrische tandenborstels waren geen succes geworden als opladen niet vanzelf ging door de tandenborstel op de houder te plaatsen. En welke gebruiker van een ouderwetse tandenborstel kijkt op de klok of zet een wekker? Elektrische poetsers krijgen na twee minuten automatisch een seintje.

Zelf probeer ik ook mijn zelfzorg aan deze norm te laten voldoen. Zo gebruiken mijn gezin en ik geen vitamine D van de apotheek, maar de kauwtabletten met fruitsmaak van de drogist. Kauwtabletten kauwen mijn kinderen zo weg (actie) en ze zijn natuurlijk veel lekkerder (nasmaak).

Verder kauwen we ze bij het avondeten. Dit moment hebben we gekozen omdat we dan meestal samen aan tafel zitten (dagritme). We laten het potje expres op tafel slingeren zodat altijd iemand ze ziet en ze alvast op je bord legt (actie). Hilariteit iemand ze vergeet en meehapt met een hap sperziebonen (nasmaak). Integratie geslaagd!